Ratjes zijn erg gevoelig voor luchtwegproblemen. Dit wordt veelal veroorzaakt door de omgeving. De luchtwegen kunnen geïrriteerd worden door een stoffige omgeving (het gebruik van een stoffige bodembedekker, zoals zaagsel), tocht, irriterende geuren (zoals het ammoniak van hun eigen urine, als de kooi niet op tijd wordt schoongemaakt) etc. Daarnaast zijn veel ratjes drager van de mycoplasma bacterie, die luchtwegproblemen veroorzaakt. Ook (verkoudheid)virussen zijn niet ongewoon. Luchtwegproblemen beginnen vaak in de voorste luchtwegen (neus, holten en keel), wat zich uit in niezen en reutelen (het geluid van een ouderwetse koffiepot). Neem het serieus zodra je je ratje hoort niezen (meer dan normaal), hoe eerder je erbij bent, hoe beter. Niezen en - vooral - reutelen kunnen wijzen op een infectie. Een infectie van de voorste luchtwegen kan snel doorslaan naar de diepere luchtwegen; de bronchiën en de longen. Een longontsteking is zeer ernstig en een veelvoorkomende doodsoorzaak.

Behandeling

Indien je ratjes echt alleen wat meer niest en je er zeker van bent dat het niet meer dan een lichte verkoudheid is (en de longetjes in orde zijn) kun je eerst wat huismiddeltjes proberen. Laat bij twijfel altijd de dierenarts naar de longen luisteren!

Tijm heeft een verzachtende werking op de luchtwegen. Je kunt thee zetten met tijm (met wat takjes of wat gedroogd tijm in een theebuideltje of bij sommige natuurwinkels kun je het in theezakjes kopen), dit laten afkoelen en in het drinkflesje doen (geef daarnaast ook een drinkflesje met normaal water, zodat ze altijd wat te drinken hebben als ze de thee niet lusten). Bisolvon hoestsiroop (broomhexine) werkt slijmerdunnend, waardoor het makkelijker weg is te niezen. De dosering is 4ml op 96ml water voor de variant voor volwassenen (broomhexine 8mg/5ml) en 8ml op 96ml water voor de kindervariant (broomhexine 4mg/5ml). Controleer ook altijd de omgeving van je ratjes. Gebruik je geen stoffige bodembedekker? Staat de kooi niet op de tocht? Is de kooi goed schoon? Is er geen andere stressfactor (stress verlaagt de weerstand)?

Als je ratje niet alleen af en toe niest maar ook reutelt, ga dan naar de dierenarts. Helemaal als je ratje zwaarder ademt, het benauwd lijkt te hebben of ziek oogt, is het een spoedgeval! Een luchtweginfectie kan razendsnel verergeren. Tussen het moment dat er nog niets aan de hand leek en doodziek, vechtend voor haar leventje, zitten soms maar enkele uren. Hoe eerder een ratje medicatie krijgt, hoe groter de kans dat alles weer helemaal goed komt. Een dierenarts zal altijd naar de longetjes luisteren en een algeheel gezondheidsonderzoek uitvoeren. Ook het maken van een röntgenfoto van de longen is in veel gevallen zinvol. Bij een luchtweginfectie zal de dierenarts een antibioticum voorschrijven. Vaak is dit een vloeistof die je twee keer per dag aan je ratje moet geven. Meer over het toedienen van medicatie kun je hier lezen.

Soms worden luchtwegproblemen chronisch. Dit kan gebeuren bij het niet tijdig ingrijpen bij symptomen of als de longen beschadigd raken na het doormaken van een (heftige) longontsteking. Sommige families lijken gevoeliger voor luchtwegproblemen en hebben meer kans om chronische klachten te ontwikkelen. Chronische luchtwegproblemen kunnen niet meer genezen. Het enige wat je kunt doen is proberen het je ratje zo gemakkelijk mogelijk te maken. Zorg voor een prikkelvrije omgeving (zo min mogelijk stof of andere prikkelende factoren). Ga regelmatig naar de dierenarts, zodat deze de voortgang van de problemen kan blijven volgen. Ratjes met chronische luchtwegproblemen zijn gevoeliger voor longontsteking, de dierenarts zal een antibioticum voorschrijven als de symptomen plotseling verergeren. Met behulp van een ervaren dierenarts of andere rattenliefhebber kun je vernevelen overwegen, dit kan de symptomen tijdelijk verlichten. Houd je ratje goed in de gaten en laat hem of haar inslapen voordat de symptomen een ratwaardig leventje onmogelijk maken.

Ratje Snoopy had al vroeg in haar leven chronische luchtwegproblemen. 

Uiteindelijk werd het zo erg als op dit filmpje, ik hoorde haar constant reutelen

en ze kreeg het benauwd. Kort na het maken van dit filmpje is ze ingeslapen.